Nobel dla Wałęsy

5 października 1983 roku o drugiej w nocy Lech Wałęsa odbiera telefon i słyszy głos Krzysztofa Wyszkowskiego - Lechu, masz Nobla! - Dobra, dobra - odpowiada zaspany Wałęsa i odkłada słuchawkę. O dziesiątej rano na podwórku znajomych ochroniarza Wałęsy, Henryka Mażula, pojawiają się dziennikarze. Ci otaczają Lecha Wałęsę. Po chwili dziennikarz niemiecki, który pozostał w samochodzie, by słuchać radia. krzyczy: - Nobel! Nobel! Wałęsa nie chce wierzyć. O jedenastej niemiecka rozgłośnia podaje, że laureatem Pokojowej Nagrody Nobla został Lech Wałęsa. Polskie radio mówi o tym dopiero o czwartej po południu, w suchym komunikacie PAP.

W ciągu dnia tłumy napływają pod dom Lecha Wałęsy. Wałęsy staje w oknie i wygłasza krótkie przemówienie.

- To jest nasza wspólna nagroda, uznanie dla nas wszystkich, którzy chcemy iść do prawdy pokojową drogą, przez porozumienie. Uważam, że skoro rozumieją nas mądrzejsi od nas, o czym świadczy choćby ich gospodarka, poziom życia (śmiech, brawa), to zostaniemy też uznani, wcześniej czy później, i we własnym kraju. Wierzę, że zasiądziemy do stołu i porozumiemy się dla dobra Polski, ponieważ jesteśmy skazani na porozumienie. Innej drogi nie ma. Wierzę, że Nagroda Nobla pomoże nam osiągnąć ten cel.*

I dodaje: Nagrodę rozumiem jako skierowaną do całego polskiego świata robotniczego, którego jestem reprezentantem. Za chęć i wysiłek przebudowy rzeczywistości w duchu prawdy i sprawiedliwości, jakie podjął. A także do całego społeczeństwa polskiego, bo polscy robotnicy nie działają w próżni, wszystkie grupy brały udział w formułowaniu najpierw postulatów, potem programu.

Kilka dni później na pytanie, czy nagrodę odbierze osobiście, Lech Wałęsa odpowiada: - Czy moi koledzy, którzy siedzą w więzieniu lub są pozbawieni pracy, mogliby mi towarzyszyć w tym dniu? Jeśli nie - to znaczy, że nie nadszedł jeszcze dla mnie czas świętowania nagród, nawet tak wspaniałych. Nagrodę w Oslo odbiera żona Danuta z najstarszym synem, Bogdanem.

Oprac. na podst. "Droga Nadziei", Znak, Kraków,1989 oraz "Mała encyklopedia stanu wojennego", Gazeta Wyborcza 2006